شروع مسیر امنیت سایبری برای بسیاری از افراد با یک مشکل مشترک همراه است:
منابع زیاد، مسیر نامشخص و یادگیری پراکنده.

اگر به‌تازگی وارد دنیای Cybersecurity، Ethical Hacking  یا Bug Bounty شده‌اید، احتمالاً با ده‌ها دوره، ویدئو و مقاله روبه‌رو شده‌اید؛ اما سؤال اصلی اینجاست:
👉  از کجا باید شروع کرد و با چه منابعی تمرین عملی داشت؟

GitHub  یکی از بهترین پاسخ‌ها به این سؤال است. در این مقاله، ۷ ریپازیتوری معتبر و پرکاربرد GitHub را معرفی می‌کنیم که به‌صورت رایگان، عملی و مرحله‌به‌مرحله به شما کمک می‌کنند مفاهیم امنیتی را واقعاً یاد بگیرید، نه فقط حفظ کنید.

چرا GitHub برای یادگیری امنیت سایبری اهمیت دارد؟

برخلاف آموزش‌های صرفاً تئوری، ریپازیتوری‌های GitHub معمولاً شامل موارد زیر هستند:

🧪  آزمایشگاه‌های عملی (Hands-on Labs)

🐞  اپلیکیشن‌های آسیب‌پذیر واقعی

📂  Payloadها و سناریوهای واقعی حمله

📘  مستندات نوشته‌شده توسط متخصصان امنیت

به همین دلیل، بسیاری از هکرهای اخلاقی، پژوهشگران امنیت و Bug Bounty Hunterها یادگیری خود را از GitHub شروع می‌کنند.

1 .  WebGoat (OWASP)  – یادگیری OWASP Top 10 به‌صورت عملی

در میان منابع آموزشی امنیت وب، پروژه WebGoat جایگاه ویژه‌ای دارد. این ابزار نه‌تنها یک محیط تمرینی ساده نیست، بلکه یک چارچوب آموزشی استاندارد برای درک عمیق آسیب‌پذیری‌های وب محسوب می‌شود. چارچوبی که مستقیماً توسط OWASP (Open Web Application Security Project)  توسعه داده شده است.

WebGoat چیست؟

WebGoat  یک اپلیکیشن وب عمداً آسیب‌پذیر (Intentionally Vulnerable Web Application) است که با هدف آموزش امنیت وب طراحی شده. این پروژه به کاربران اجازه می‌دهد آسیب‌پذیری‌های واقعی را در یک محیط امن و قانونی تجربه، تحلیل و رفع کنند.

برخلاف بسیاری از منابع تئوری، WebGoat  بر یادگیری تعاملی (Interactive Learning) تمرکز دارد. یعنی کاربر باید مرحله‌به‌مرحله یک آسیب‌پذیری را کشف کرده، منطق آن را درک کند و در نهایت آن را Exploit کند.

تاریخچه WebGoat| از یک پروژه آموزشی تا مرجع جهانی امنیت وب

پروژه WebGoat در اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی توسط جامعه OWASP معرفی شد؛ زمانی که آموزش امنیت وب عمدتاً به ارائه مفاهیم نظری محدود بود و ابزار عملی مناسبی برای تمرین وجود نداشت.

نقاط عطف مهم در تاریخچه WebGoat :

• اوایل ۲۰۰۳–۲۰۰۴: معرفی اولیه WebGoat به‌عنوان یک ابزار آموزشی جاوا محور

• پشتیبانی رسمی OWASP : تبدیل شدن به یکی از پروژه‌های پرچم‌دار OWASP

• هم‌راستایی با OWASP Top 10 : به‌روزرسانی مداوم سناریوها مطابق آخرین لیست OWASP Top 10
• نسخه‌های مدرن: بازطراحی معماری، رابط کاربری بهتر و پشتیبانی از Docker

امروزه WebGoat نه‌تنها در دانشگاه‌ها و دوره‌های آموزشی استفاده می‌شود، بلکه در بسیاری از برنامه‌های آموزش سازمانی، دوره‌های AppSec و حتی مصاحبه‌های فنی امنیتی نیز به‌کار می‌رود.

WebGoat چه آسیب‌پذیری‌هایی را پوشش می‌دهد؟

WebGoat  به‌صورت مستقیم و ساختارمند، آسیب‌پذیری‌های OWASP Top 10  را آموزش می‌دهد، از جمله:

• SQL Injection
• Cross-Site Scripting (XSS)
• Broken Authentication
• Broken Access Control
• Security Misconfiguration
• Insecure Deserialization
• Sensitive Data Exposure
• Cross-Site Request Forgery (CSRF)
• Server-Side Request Forgery (SSRF)

2 .  OWASP Juice Shop  –  یکی از بهترین اپلیکیشن‌های آسیب‌پذیر دنیا

اگر WebGoat برای «یاد گرفتن مفاهیم» عالی است، OWASP Juice Shop  برای زندگی کردن در نقش یک مهاجم واقعی طراحی شده است. این پروژه یکی از پیشرفته‌ترین و محبوب‌ترین اپلیکیشن‌های عمداً آسیب‌پذیر در جهان محسوب می‌شود و در بسیاری از رقابت‌ها، دوره‌های حرفه‌ای و حتی مصاحبه‌های شغلی امنیت استفاده می‌شود.

OWASP Juice Shop  بیش از آن‌که یک ابزار آموزشی ساده باشد، یک شبیه‌ساز واقعی از یک فروشگاه آنلاین ناامن است. چیزی بسیار نزدیک به آنچه در سازمان‌ها و شرکت‌های واقعی دیده می‌شود.

Juice Shop  چیست؟

OWASP Juice Shop مخفف Open Web Application Security Protocol Project است. متدولوژی برای افزایش امنیت نرم‌افزارهای تحت وب، به‌صورت متن باز.  یک Modern Web Application  است که عمداً با ده‌ها آسیب‌پذیری مختلف طراحی شده و تقریباً تمام دسته‌بندی‌های OWASP Top 10 و حتی فراتر از آن را پوشش می‌دهد.

برخلاف DVWA یا WebGoat که ساختار آموزشی خطی دارند، Juice Shop  کاربر را در یک محیط واقعی رها می‌کند و از او می‌خواهد اپلیکیشن را بشناسد، منطق بیزینسی را تحلیل کند، نقاط ضعف را کشف کند و بدون راهنمایی مستقیم، آسیب‌پذیری‌ها را Exploit کند. به همین دلیل، Juice Shop  به‌شدت به تفکر Bug Bounty نزدیک است.

تاریخچه OWASP Juice Shop| تولد یک استاندارد مدرن

OWASP Juice Shop  در سال ۲۰۱۴ توسط Björn Kimminich  معرفی شد. هدف اولیه این پروژه، جایگزین کردن اپلیکیشن‌های آسیب‌پذیر قدیمی با یک اپلیکیشن مدرن مبتنی بر JavaScript بود که با فناوری‌های روز توسعه یافته باشد.

روند تکامل Juice Shop :

• ۲۰۱۴: انتشار نسخه اولیه با تمرکز بر OWASP Top 10
• پشتیبانی رسمی OWASP : تبدیل شدن به یکی از پروژه‌های اصلی OWASP
• افزایش محبوبیت جهانی: استفاده در CTFها، دوره‌های SANS، دانشگاه‌ها
• نسخه‌های جدید: اضافه شدن آسیب‌پذیری‌های Logic، API Security، JWT، OAuth

امروزه OWASP Juice Shop یکی از پرستاره‌ترین پروژه‌های امنیتی GitHub است و به‌صورت مداوم به‌روزرسانی می‌شود.

چه آسیب‌پذیری‌هایی در OWASP Juice Shop وجود دارد؟

OWASP Juice Shop بیش از ۱۰۰ چالش امنیتی را در قالب یک اپلیکیشن واقعی ارائه می‌دهد، از جمله:

آسیب‌پذیری‌های کلاسیک:

• SQL Injection
• Cross-Site Scripting (XSS)
• CSRF
• Broken Authentication

آسیب‌پذیری‌های پیشرفته‌تر:

• IDOR (Insecure Direct Object Reference)
• Broken Access Control
• JWT Manipulation
• OAuth Misconfiguration
• API Security Issues
• Business Logic Flaws

نکته مهم این است که بسیاری از این آسیب‌پذیری‌ها بدون Payload ساده قابل Exploit نیستند و نیاز به تحلیل دقیق منطق برنامه دارند.

چک لیست (Authentication) OWASP

برای تأیید امنیت احراز هویت یک وب سایت چک لیستی که وب سایت OWASP ارایه نموده است شامل موارد زیر است:

• تست ضعف کش مرورگر
• تست دور زدن الگوی احراز هویت
• تست ضعف سیاست پسورد
• تست ضعف امنیت سؤال/جواب
• تست ضعف مکانیزم تحریم
• تست گواهی‌نامه‌های پیشفرض
• تست احراز هویت ضعیف‌تر در کانال‌های جایگزین
• تست آسیب‌پذیری عملکرد به خاطر سپردن رمز عبور
• تست ضعف عملکرد تغییر یا بازنشانی کلمه عبور
• تست گواهی‌نامه‌های ارسال شده توسط یک کانال رمزگذاری شده

چرا Juice Shop برای Bug Bounty فوق‌العاده است؟

1 . شبیه‌ترین تجربه به برنامه‌های واقعی

Juice Shop دقیقاً شبیه یک فروشگاه آنلاین واقعی رفتار می‌کند، نه یک لابراتوار آموزشی خشک.

2 . تمرکز بر Logic Flaws

بخش بزرگی از باگ‌های واقعی Bug Bounty مربوط به منطق اشتباه برنامه است، نه تزریق کد ساده.

3 . عدم راهنمایی مستقیم

برخلاف WebGoat، اینجا خبری از Step-by-step نیست؛ خودتان باید راه را پیدا کنید.

4 . داشبورد پیشرفت (Score Board)

تمام چالش‌ها امتیازدهی می‌شوند و پیشرفت شما قابل اندازه‌گیری است.

Juice Shop  مناسب چه افرادی است؟

OWASP Juice Shop  بیشتر برای این افراد توصیه می‌شود:

• افرادی که WebGoat یا DVWA را پشت سر گذاشته‌اند
• علاقه‌مندان به Bug Bounty
• تسترهای نفوذ وب در سطح Junior تا Mid
• توسعه‌دهندگانی که می‌خواهند Secure Design را درک کنند

اگر مبتدی مطلق هستید، بهتر است بعد از WebGoat سراغ Juice Shop بروید.

تفاوت OWASP Juice Shop با WebGoat

DVWA (Damn Vulnerable Web Application) .3   –  نقطه شروع ساده برای امنیت وب

DVWA  یکی از قدیمی‌ترین و شناخته‌شده‌ترین اپلیکیشن‌های عمداً آسیب‌پذیر است که با هدف آموزش مفاهیم پایه امنیت وب طراحی شده. این پروژه بیشتر از هر چیز برای درک اولیه منطق آسیب‌پذیری‌ها مناسب است.

DVWA  به کاربران اجازه می‌دهد در یک محیط ساده، آسیب‌پذیری‌های رایج وب را تمرین کنند، بدون اینکه با پیچیدگی‌های اپلیکیشن‌های مدرن درگیر شوند.

DVWA چیست و چرا مهم است؟

DVWA  یک وب‌اپلیکیشن آسیب‌پذیر مبتنی بر PHP و MySQL است که تمرکز آن روی آموزش آسیب‌پذیری‌های کلاسیک است؛ آسیب‌پذیری‌هایی که هنوز هم در بسیاری از سیستم‌های واقعی دیده می‌شوند.

ویژگی مهم DVWA، قابلیت تنظیم سطح امنیت (Low, Medium, High) است که باعث می‌شود کاربر بتواند به‌صورت تدریجی پیشرفت کند.

چه مواردی را با DVWA یاد می‌گیرید؟

• SQL Injection
• Cross-Site Scripting (XSS)
• CSRF
• File Upload Vulnerabilities
• Command Injection

تمام این موارد در قالب سناریوهای ساده و قابل فهم ارائه می‌شوند.

DVWA  مناسب چه کسانی است؟

DVWA  انتخاب مناسبی است برای:

• افراد مبتدی مطلق در امنیت وب
• دانشجویان و علاقه‌مندان تازه‌کار
• کسانی که می‌خواهند قبل از WebGoat یا Juice Shop تمرین کنند

DVWA  شاید مدرن‌ترین ابزار آموزشی نباشد، اما همچنان یکی از بهترین نقطه‌های شروع برای ورود به دنیای امنیت وب است. اگر می‌خواهید مفاهیم پایه را بدون پیچیدگی یاد بگیرید، DVWA  انتخابی منطقی و کاربردی است.

4 .  HackTricks  –  دایره‌المعارف هک و نفوذ

HackTricks  فقط یک ریپازیتوری ساده نیست بلکه یک مرجع حرفه‌ای و جامع برای هکرها و متخصصان امنیت سایبری است که مسیر یادگیری و انجام حملات را به صورت سازمان‌یافته نشان می‌دهد.

این مرجع شامل بخش‌های مهم زیر است:

• Enumeration : شناسایی و جمع‌آوری اطلاعات اولیه از سیستم‌ها، شبکه‌ها و اپلیکیشن‌ها.
• Attack Logic : درک منطق پشت حملات مختلف و چگونگی پیاده‌سازی آن‌ها در محیط‌های واقعی.
• Privilege Escalation : تکنیک‌ها و روش‌های ارتقاء دسترسی در سیستم‌ها پس از نفوذ اولیه.
• Web, Network, Cloud Attacks : راهنمای جامع برای نفوذ و تست امنیت وب‌سایت‌ها، شبکه‌ها و سرویس‌های ابری.

چرا HackTricks مهم است؟

یکی از چالش‌های اصلی در تست نفوذ این است که بعد از مرحله شناسایی یا دسترسی اولیه، نمی‌دانیم چه قدم بعدی را برداریم. HackTricks این خلأ را پر می‌کند و به شما مسیر فکری و قدم‌های عملی بعدی را نشان می‌دهد. به عبارت دیگر، این مرجع به شما کمک می‌کند از ایده به اجرا برسید و در هر مرحله بدانید چه تکنیک‌هایی برای پیشروی و تحلیل بیشتر وجود دارد.

5 .  PayloadsAllTheThings  – بانک Payloadهای واقعی

این ریپازیتوری یکی از معروف‌ترین منابع Payload در جهان است.

شامل Payload برای:

• XSS
• SQL Injection
• SSRF
• Command Injection
• XXE و موارد دیگر

کاربرد واقعی:

• تست نفوذ
• Bug Bounty
• بررسی WAF و فیلترها

⚠️  استفاده از این Payloadها فقط در محیط‌های مجاز و قانونی توصیه می‌شود.

6 .  The Art of Hacking  –  مجموعه‌ای عظیم از منابع رایگان

اگر به دنبال یک مخزن برای ورود جدی به دنیای امنیت سایبری هستید،
The Art of Hacking یکی از کامل‌ترین ریپازیتوری‌های موجود است. این مجموعه به‌گونه‌ای طراحی شده که بتواند نیاز طیف گسترده‌ای از علاقه‌مندان، از مبتدی تا نیمه‌حرفه‌ای، را پوشش دهد.

این ریپازیتوری شامل منابع متنوعی مانند:

• ابزارهای امنیتی برای تست نفوذ و تحلیل امنیت
• کتاب‌های تخصصی در حوزه هک، دفاع و مفاهیم پایه امنیت
• لابراتوارهای رایگان برای تمرین عملی و سناریوهای واقعی
• منابع آموزشی متنوع در شاخه‌های مختلف امنیت سایبری

مناسب برای چه کسانی است؟

• افرادی که می‌خواهند یک نقشه راه یادگیری (Learning Roadmap) شخصی‌سازی‌شده بسازند

• کسانی که هنوز بین شاخه‌های مختلف امنیت سایبری مردد هستند و می‌خواهند با حوزه‌هایی مثل
  Web Security، Network Security، Malware Analysis، Blue Team و Red Team آشنا شوند

چرا ارزشمند است؟

The Art of Hacking  به شما کمک می‌کند بدون سردرگمی بین منابع پراکنده،
یک دید کلی و ساختارمند از دنیای امنیت سایبری به دست بیاورید و مسیر یادگیری خود را آگاهانه انتخاب کنید.

7 .  Awesome Bug Bounty  – نقشه راه ورود به Bug Bounty

این ریپازیتوری دقیقاً برای کسانی ساخته شده که می‌خواهند وارد دنیای Bug Bounty  شوند.

چه چیزی پوشش داده می‌شود؟

• Reconnaissance
• Hunting Methodology
• Reporting
• منابع یادگیری تخصصی

اگر هدف شما درآمد از امنیت است:

این مخزن را از دست ندهید.

چگونه از این ریپازیتوری‌ها بهترین استفاده را ببریم؟

برای یادگیری مؤثر، پیشنهاد می‌شود:

1. ابتدا DVWA  یا WebGoat را نصب و تمرین کنید
2. هم‌زمان HackTricks  را برای درک منطق حمله بخوانید
3. از PayloadsAllTheThings  برای تست سناریوها استفاده کنید
4. در نهایت با OWASP Juice Shop و Bug Bounty  مسیر حرفه‌ای خود را مشخص کنید

جمع‌بندی

ورود به دنیای امنیت سایبری بدون مسیر مشخص، می‌تواند خسته‌کننده و گیج‌کننده باشد. اما این ۷ ریپازیتوری GitHub به شما کمک می‌کنند:

• یادگیری واقعی و عملی داشته باشید
• با ابزارها و تفکر هکرها آشنا شوید
• مسیر شغلی خود را هوشمندانه انتخاب کنید

اگر به‌دنبال یادگیری اصولی، حرفه‌ای و رایگان هستید، GitHub  بهترین نقطه شروع شماست.