در دنیای امروز که ارتباطات دیجیتال بخش جداییناپذیر از زندگی روزمره شدهاند، رمزنگاری (Encryption) به عنوان یکی از مهمترین ابزارهای حفظ حریم خصوصی کاربران شناخته میشود. اما ماه گذشته، فرانسه در آستانه تصویب قانونی بود که میتوانست این اصل بنیادین را به خطر بیندازد.
قانونی برای پایان دادن به رمزنگاری؟
در این راستا سنای فرانسه قانونی را تصویب کرده بود که شرکتهای پیامرسان را ملزم میکرد در سامانههای خود در پشتی( (Backdoor برای دسترسی نیروهای پلیس به پیامهای خصوصی کاربران تعبیه کنند. این قانون اگرچه با مخالفت مجلس ملی فرانسه متوقف شد، اما تنها سه روز پیش، رئیس پلیس پاریس بار دیگر از اجرای آن دفاع کرد.
چرا این قانون خطرناک است؟
منتقدان این طرح بر این باورند که ایجاد Backdoor در نرمافزارهای پیامرسان، راه را برای سوءاستفادههای گسترده باز میکند. به گفته پاول دورف، چنین درب پشتی نه تنها میتواند توسط نیروهای پلیس استفاده شود، بلکه هدفی جذاب برای هکرها، جاسوسان خارجی و مجرمان سایبری خواهد بود. بهعبارتی، یک «کلید طلایی» که میتواند قفل حریم خصوصی میلیونها شهروند بیگناه را باز کند.
جرمستیزی با ابزار اشتباه
قانون مذکور با هدف مقابله با قاچاق مواد مخدر تدوین شده بود، اما بسیاری از متخصصان امنیت معتقدند که این اقدام نه تنها تأثیر مثبتی نخواهد داشت، بلکه شرایط را برای مجرمان آسانتر میکند. در صورت تضعیف رمزنگاری در اپلیکیشنهای معروف، خلافکاران به راحتی به سمت پلتفرمهای کوچکتر، ناشناختهتر و ناشناستر مهاجرت خواهند کرد؛ پلتفرمهایی که ردیابی آنها بسیار دشوارتر خواهد بود — بهویژه با استفاده از VPN و ابزارهای تغییر هویت دیجیتال.
موضع تلگرام: حفظ حریم خصوصی، حتی به قیمت ترک بازار
پاول دورف بار دیگر با اکانت شخصی خود در تلگرام تأکید کرده است که تلگرام هرگز حاضر نیست حریم خصوصی کاربرانش را فدای سهم بازار کند. او اظهار داشت در ۱۲ سال گذشته، تلگرام حتی یک بایت از پیامهای خصوصی را فاش نکرده است. بر اساس مقررات اتحادیه اروپا، تلگرام تنها در صورت ارائه حکم قانونی معتبر، اطلاعاتی مانند آدرس IP و شمارهتلفن مظنونان را ارائه میدهد — و نه پیامهای خصوصی آنها.
آینده رمزنگاری در اروپا: نبردی که ادامه دارد
هرچند مجلس ملی فرانسه با درایت این قانون را رد کرد، اما زنگ خطر به صدا درآمده است. کمیسیون اروپا به تازگی پیشنهاد مشابهی ارائه داده که هدف آن افزودن درب پشتی به پیامرسانهاست. این موضوع نشان میدهد که هیچ کشوری از فرسایش تدریجی آزادیهای دیجیتال در امان نیست.
جمعبندی: دفاع از رمزنگاری، دفاع از دموکراسی
رمزنگاری ابزاری برای حفاظت از مجرمان نیست؛ بلکه سنگری است در برابر تجاوز به حریم خصوصی شهروندان عادی. اگر از آن حفاظت نکنیم، مسیر برای دولتها، شرکتها و مهاجمان باز خواهد شد تا به سادهترین شکل، به زندگی خصوصی ما نفوذ کنند.
نبرد برای حفظ آزادی دیجیتال همچنان ادامه دارد — و اکنون بیش از هر زمان دیگری، آگاهی و مشارکت فعالانه جامعه امنیت سایبری، کاربران و فعالان حقوق دیجیتال ضروری است.